"อีสานสามัญ" นิทรรศการสะออนที่หอศิลปฯ

เนื้อหาธรรมดาสามัญของความเป็นอีสานยุคปัจจุบัน ยังคงมีปรากฏการณ์มากมายให้เราทบทวนและชวนสำรวจความรู้สึก! หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร จับเรื่องราวย้อนแย้งในมิติของผู้คนและพื้นที่อีสาน นำเสนอผ่านมุมมองทางศิลปะ ในโครงการรายงานอีสานร่วมสมัย นิทรรศการอีสานสามัญ (Common Exercises: Isan Contemporary Report) จัดแสดง ณ นิทรรศการหลัก ชั้น 9 หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร เปิดให้เข้าชมตั้งแต่ 26 มกราคม - 15 เมษายน 2561 "เกิดแต่ดินอีสาน" ศิลปิน สมภพ บุตราช นำเอาดินมาเขียนภาพเหมือนบุคคล เพื่อสื่อความหมายว่ามนุษย์เราเกิดมาแต่ดิน

ในนิทรรศการประกอบไปด้วยจิตรกรรม ภาพถ่าย วิดีโอ ศิลปะจัดวาง เสียงจัดวาง วิดีโอจัดวาง และศิลปะจัดวางเชิงปฏิสัมพันธ์ โดย 12 กลุ่มศิลปินและช่างภาพชาวอีสาน ได้แก่ โชคชัย ตักโพธิ์, ถาวร ความสวัสดิ์, ทรงวิทย์ พิมพะกรรณ์, บุญนำ สาสุด, ไพศาล อำพิมพ์ ร่วมกับ ธิติญา เหล่าอัน, ภัทรพงศ์ ศรีปัญญา, ไมตรี ศิริบูรณ์, เริงฤทธิ์ คงเมือง, วรวิทย์ แก้วศรีนวม, สมภพ บุตราช, อดิศักดิ์ ภูผา, และกลุ่ม Realframe เปิดผ้าม่านกั้ง : ด้วยแรงปรารถนา โดยศิลปิน ทรงวิทย์ พิมพะกรรณ์ สื่อสารถึงหมอลำ มหรสพแห่งชีวิตของชาวอีสาน ที่ความธรรมดาของเนื้อหาเต็มไปด้วยสีสันและโครงสร้างที่ซับซ้อน

โครงการรายงานอีสานร่วมสมัย เกิดขึ้นจากคำถามตั้งต้นที่ว่า อีสานร่วมสมัยเป็นอย่างไร? จนนำไปสู่การค้นคว้าวิจัยและนำเสนอผลจากการสำรวจปรากฏการณ์ต่าง ๆ เพื่อสะท้อนภาพการเติบโตและการกำหนดชีวิตตนเองของพลเมืองอีสานจากกระแสความเปลี่ยนแปลงของโลก โดยมุ่งหวังให้โครงการนี้เป็นการเปิดพื้นที่สู่การเรียนรู้ แลกเปลี่ยน ทำความเข้าใจต่อประเด็นและแนวคิดสำคัญทางท้องถิ่นภิวัตน์ที่เกี่ยวข้องกับอีสานในแง่มุมของผู้คนและพื้นที่ ทั้งทางกายภาพและจินตภาพ "พ่อเด่น คำแหล้ นักต่อสู้แห่งทุ่งลุยลาย" ภาพถ่ายดิจิตอล โดยศิลปินช่างภาพกลุ่ม Realframe  นำเสนอภาพแกนนำชาวบ้านที่ต่อสู้เพื่อสิทธิในที่ทำกินที่อำเภอคอนสาร จังหวัดชัยภูมิ ในท้ายสุดเขาหายตัวไปในระหว่างการเก็บหน่อไม้และพบชิ้นส่วนกระดูกหลังจากนั้นประมาณ 1 ปี

โครงการรายงานอีสานร่วมสมัย (Isan Contemporary Report) เป็นหนึ่งในโครงการที่จัดขึ้นเนื่องในโอกาสครบรอบ 10 ปี หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร ที่มุ่งนำเสนอผลงานต่างรูปแบบสู่สาธารณชนโดยใช้ประเด็นในการนำเสนอร่วมกันผ่านหลากหลายกิจกรรม ทั้งในด้านวรรณกรรม การแสดง นิทาน นิทรรศการ กิจกรรมการศึกษา มุ่งหวังขับเคลื่อนให้ประชาชนเข้าใจคุณค่าและความหลากหลายของศิลปวัฒนธรรมในระดับท้องถิ่น ไปจนถึงบริบทของโลก ตลอดจนสนับสนุนกระบวนการสร้างสรรค์เพื่อให้เกิดภูมิปัญญาใหม่ และแรงบันดาลใจทางศิลปวัฒนธรรมเพื่อพัฒนาสังคมไปสู่ดุลยภาพ "เด้อนางเดอ ตึงๆ" ศิลปินอดิศักดิ์ ภูผา ถ่ายทอดศิลปะจากแรงบันดาลใจของการละเล่นหุ่นไม้รูป ลิงเด้า -หุ่นสองตัวในท่าร่วมเพศ ที่เชื่อว่าทำให้พืชผลเติมโตอุดมสมบูรณ์ -  คติความเชื่อชาวอีสานในรูปทรงและสัญลักษณ์ในรูปแบบของวัฒนธรรมบันเทิงในงานประเพณีบุญบั้งไฟดั้งเดิม ที่ค่อยๆถูกทำให้เลือนหายไป

กิจกรรมที่จัดขึ้นภายในโครงการฯได้แก่ นิทรรศการอีสานสามัญ - Common Exercises: Isan Contemporary Report นำเสนอพลวัตการเติบโตและการกำหนดชีวิตตนเองของพลเมืองอีสาน จากมิติความเป็นมนุษย์ มิติประชาธิปไตย สิทธิมนุษยชน และความเป็นพลเมืองโลก โดยมีจุดประสงค์เพื่อทบทวนถึงความเป็นไปของอีสานในฐานะของผู้คนและพื้นที่ ที่ตอบรับความท้าทายของการเปลี่ยนแปลง แสวงหาการเติบโต และท้ายสุดส่งผลกระทบถึงการพัฒนาร่วมกันในประเด็นต่างๆ ที่เกิดขึ้นอันแสดงให้เห็นถึงเจตจำนงในการกำหนดชีวิตตนเองของผู้คนอีสานทั้งในหลักคิด การปฏิบัติ ความปรารถนา และอุดมคติ "ทางเดินจงกรม" ผลงานศิลปะภาวนาแนวโชคชัย ตักโพธิ์ นำเสนอภาพทิวทัศน์ของป่าที่เต็มไปด้วยต้นไม้สูงใหญ่เติบโตบนผืนดินที่สะอาด เส้นสีขาวเหนือพื้นดินเป็นสัญลักษณ์แทนเส้นทางเดินจงกรม สะท้อนสภาวะจิตที่สะอาด สงบ และงดงาม

ในส่วนของ กิจกรรมการศึกษาประกอบนิทรรศการ มีกิจกรรมที่น่าสนใจ อาทิ Curator Talk การบรรยายโดยภัณฑารักษ์นิทรรศการ, Artist Talk การเสวนาและแลกเปลี่ยนทัศนะกับศิลปินร่วมนิทรรศการ, Workshop Board Game ที่จะชวนผู้ชมร่วมออกแบบบอร์ดเกมรูปแบบใหม่ซึ่งจะนำเสนอประเด็นเกี่ยวกับอีสานในฐานะของ “พลเมืองโลก” กิจกรรมห้องสมุด อาทิ กิจกรรมนิทานคุณหนูที่นำวัฒนธรรมของชาวอีสานมาผสานกับการเล่านิทานและ กิจกรรมเล่มบันดาลใจ การเสวนาเกี่ยวกับวรรณกรรมอีสานที่เป็นแรงบันดาลใจให้กับศิลปิน หรือนักเขียน นอกจากนี้ยังมี กิจกรรม Music & Art Fest at BACC (MAB) เทศกาลดนตรีที่นำเสนอผลงานด้านศิลปวัฒนธรรมที่แวดล้อมในชีวิตของคนในสังคมปัจจุบัน อีกทั้งเป็นพื้นที่ในการแสดงออกของศิลปินผ่านเสียงดนตรี รวมถึงรณรงค์ให้สังคมมีการเปิดรับความรู้และได้รับชมการแสดงดนตรีที่หลากหลายรูปแบบ โดยหลากหลายศิลปิน อาทิ ตุ้มเติ่นหมอลำ , VKL, ขุนนริทร์พิณประยุกต์ , รัสมี เวระนะ, DJ มาฟไซ   ผลงาน เธออยู่ไหน ฉันอยู่นี่ โดยศิลปินไพศาล อำพิมพ์ และธิติญา เหล่าอัน สื่อถึงผลกระทบของผู้คนในชุมชนทางรถไฟ เทศบาลนครขอนแก่น ที่มีการสร้างรถไฟรางคู่ตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจของรัฐ