HAPPENING BKK
NLINE MAGAZINE
×
โลงศพแฟนซี... ต้องที่กานาเท่านั้น
by โลจน์ นันทิวัชรินทร์
15 ก.พ. 2562, 02:00
  2,780 views

        หลังจากเดินทางมาเกือบ20 ชั่วโมงจากประเทศไทยกว่าจะถึงประเทศกานา (Ghana)ในภูมิภาคแอฟริกาตะวันตก เช้าวันนี้เราปรับตัว ปรับเวลา เรียกพลังความสดชื่น และพร้อมจะออกเที่ยวอักกรา (Accra) เมืองหลวงของกานากันแล้ว 

       “สถานที่แรกที่เราจะไปชมกันวันนี้คือร้านขายโลงศพนะทุกคนและเมื่อสิ้นเสียงประกาศก้องของลุงโคฟี่ (Kofi)ไกด์ใจดีประจำกลุ่ม พวกเราพากันร้องกันออกมาว่า “หา... อะ... อะ... อะ... ไรนะครับลุง”

       เอาล่ะไปก็ไป เขาว่าเป็นของเด็ดของดีที่มีที่นี่เพียงที่เดียวในโลกเลยนะ

       หลังจากจัดการอาหารเช้ากันที่โรงแรมจนอิ่มแปล้ลุงตีตี้ (Teetee) สารถีใจดีก็ควบรถตู้คู่ใจก็มารับพวกเราออกเดินทางไปยังจุดหมายอันแสนพิลึกกึกกือในเช้าวันนั้น

รถจอดปุ๊บ มาขายของปั๊บ มีทุกสี่แยกในกานา

     ระหว่างทาง สิ่งที่พี่ ๆ น้อง ๆ และผมพากันตื่นตาตื่นใจจนเหลียวดูแล้วดูอีกด้วยความอึ้ง ทึ่ง เสียว ก็คือเหล่าบรรดาพ่อค้าแม่ขายชาวแอฟริกันที่จับจองพื้นที่อยู่ตามสี่แยกแทบจะทุกสี่แยกเลยครับ ทุกคนมีสินค้าบรรทุกในกาละมัง ถัง อ่าง จนถึงตู้อยู่บนศีรษะ และเมื่อสัญญาณไฟเปลี่ยนเป็นสีแดงเมื่อไหร่ ทั้งเขาและเธอจะถลาลงสู่ท้องถนนเพื่อเดินขายสินค้านานาชนิดที่เทินอยู่นั้นอย่างคล่องแคล่วสุด ๆ ทุกคนเดินตัวตรงแหนวโดยไม่มีทีท่าว่าจะเสียการทรงตัวแต่อย่างใด

       

        แต่การที่เราจะถ่ายภาพพ่อค้าแม่ขายเหล่านี้นั้นก็ค่อนข้างยากเพราะว่า...“เขาไม่ชอบให้ใครมาถ่ายรูปเขานะ หากจะถ่ายก็ต้องระวังหน่อยนะ”  ลุงโคฟี่ฝากคำเตือนไว้

        เราเลยเก็บภาพมาให้ชมกันได้เพียงเล็กน้อยเท่านั้นนะครับ..... สำหรับคนที่ผมทึ่งในความสามารถมากที่สุดนั้น เธอเป็นแม่ค้าที่มาพร้อมกับตู้ใบเขื่องและสูงขึ้นไปจากศีรษะอยู่พอสมควร และในตู้นั้นมีวิกและผมเปียถักหลากทรงหลากสี ยาย้อมผม แชมพู หวี กิ๊บติดผม ฯลฯ มันดูเหมือน “บิวตี้ ซาลอน” เคลื่อนที่มาก ๆ และผมก็เสียดายมาก ๆ ที่ไม่ได้เก็บภาพประทับใจนั้นไว้ 

ภาพคุ้นตาที่แอฟริกา ชอบมากครับ

       อักกรา เป็นเมืองที่ปกติจะรถติดอย่างมหาวินาศ แต่ความโชคดีของเราก็คือวันนั้นยังอยู่ในช่วงหยุดยาวเทศกาลส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ เราก็เลยไม่ได้ประสบการณ์อย่างที่ใครต่อใครหลายคนเตือนกันมา และในเวลาไม่นานลุงตีตี้ก็พาเรามาถึงแถบย่านที่อ่านออกเสียงได้ประมาณว่า “เตเช”(Teshie) ซึ่งตั้งอยู่ขอบเมืองอักกราในตอนสาย ๆ และว่ากันว่าย่านนี้เป็นแหล่งกำเนิดธุรกิจโลงศพแฟนซีแบบพิเศษที่ไม่เหมือนใครและไม่มีใครเหมือนจนอาจเรียกว่ามีที่นี่ที่เดียวในโลก

โลงไม้ต่าง ๆ

       ที่สำคัญคือโลงศพแนวนี้ได้รับความนิยมมาก ๆ จนมีร้านค้าที่ดำเนินธุรกิจประเภทเดียวกันเกิดขึ้นมาไม่ต่ำกว่า 10 ร้านในย่านเตเช ความนิยมนั้นไม่ได้จำกัดแต่เพียงเฉพาะในประเทศกานา ว่ากันว่ามีลูกค้าเศรษฐีจากต่างประเทศยินดีจะสั่งโลงศพพิเศษนี้ให้ส่งไปยังปลายทางที่อยู่ไกลแสนไกลโดยยอมจ่ายเงินใกล้หมื่นดอลล่าร์สหรัฐเลยนะครับ

โลงรูปนกอินทรีย์ตั้งโชว์หน้าร้าน

       รถตู้พาเรามาจอดที่โรงงานไม้หลังเล็ก ๆ ที่กำลังต่อโลงศพอยู่หลายโลงแต่รูปทรงของแต่ละโลงนั้นดูเฮฮาก๋ากั่นมาก ๆ 

นั่น... นกอินทรีผงาด

โน่น... ปลานกแก้วสีชมพูแจ๋น

แล้วนั่นอีก... รถเมอร์ซิเดสที่ยังเป็นโครงไม้และกำลังเริ่มลงรายละเอียด

ไม่พอครับ ไม่พอ.... โลงศพรูปทรงผักนานาชนิดอย่าง พริกหยวก หรือแม้แต่กระเจี๊ยบก็มีนะครับ

โลงนี้รูปปลาจ้า

        “ธุรกิจโลงศพแฟนซีเกิดขึ้นในแถบเตเชมาตั้งแต่ช่วงปี ค.ศ. 1940 โดยช่างไม้ที่มีชื่อเสียงคนหนึ่ง เขาเลือกต่อโลงศพเป็นรูปเครื่องบินให้กับแม่ที่กำลังจะเสียชีวิต และโลงศพนี้ก็ได้ใช้ในพิธีศพจริง ๆ”ลุงโคฟี่เริ่มบรรยาย

       “ที่เขาเลือกต่อโลงศพเป็นรูปเครื่องบินก็เพราะว่าบ้านของเขานั้นอยู่ใกล้สนามบินมาก ๆ และเขาสังเกตเห็นแม่นั่งมองเครื่องบินโฉบผ่านไปมาทุกวัน พร้อมกับเปรยความฝันให้ฟังว่าอยากจะมีโอกาสสักครั้งในชีวิตที่จะได้ขึ้นไปอยู่บนนั้นบ้าง... เมื่อแม่เสีย เขาจึงเลือกส่งแม่ไปสู่อ้อมกอดของพระเจ้าด้วยวิธีนี้ และนั่นคือจุดกำเนิดของธุรกิจโลงศพแฟนซีที่มีเฉพาะในเขตเตเชในราว ค.ศ. 1940ลุงโคฟี่เล่ารัว ๆ

อันนี้มีตุ๊กตาจีนด้วย

       ผู้ริเริ่มธุรกิจที่ลุงกำลังกล่าวถึงนั้นเป็นช่างไม้ในเตเชที่มีชื่อว่าSeth Kane Kwei (ค.ศ. 1922 – 1992)และยังเป็นธุรกิจที่ครอบครัวยังรักษาและสืบทอดต่อมาจนถึงปัจจุบัน

       “คนที่สั่งให้ร้านต่อโลงศพมักจะต้องขบคิดว่าอยากให้ผู้อื่นระลึกถึงผู้ตายอย่างไร... อย่างโลงศพรูปเครื่องบินมักเป็นศพของผู้ที่เคยทหารอากาศ กัปตันหรือพนักงานต้อนรับของสายการบิน หรือไม่ก็คนชอบเดินทางท่องเที่ยว......

ลุงโคฟี่กับโลงแบบรถหรู ที่ในชีวิตจริงอาจไม่เคยนั่ง

      “พวกโลงรูปปลาก็สำหรับชาวประมง โลงที่เป็นรูปรถหรู ๆ นี่ก็มีประจำ ส่วนมากสำหรับศพนักธุรกิจ หรือคนที่อยากนั่งรถหรูไปสวรรค์.... ทั้ง ๆ ที่ในชีวิตจริงอาจไม่เคยได้นั่งเลยก็ได้” ลุงโคฟี่บรรยายไปด้วยพร้อมนำชมโรงงานซึ่งกำลังขึ้นโครงโลกศพรูปรถหรูยี่ห้อหนึ่ง

ฟังลุงเล่า

        ผมทราบมาว่าถ้าหากสนใจจะสั่งล่ะก็ ต้องสั่งล่วงหน้านานเหมือนกันนะครับ เพราะใช้เวลาต่อประมาณ เดือน ดังนั้นบางโลงก็เป็นโลงที่ผู้ตายเลือกไว้เอง สั่งให้ทำไว้ก่อนล่วงหน้า บอกลูกหลานให้รับทราบและเก็บไว้จนถึงนาทีที่ต้องใช้จริง ๆ นอกจากนี้โลงศพแฟนซียังมีบริการส่งไปได้ทุกที่ทั่วโลก

นงานพาเที่ยว และอวดโลงอื่น ๆ 

      ความจริงศิลปินโลงศพแฟนซีที่มีชื่อเสียงระดับโลกนั้นมีชื่อว่าPaa Joe และเป็นลูกศิษย์คนสำคัญของ Seth Kane Kwei ผู้ริเริ่มศาสตร์โลงศพแฟนซีนี้ 

        Paa Joe เคยนำผลงานของเขาไปแสดงที่หอศิลป์สำคัญ ๆ ทั่วโลกมาแล้วมากมายหลายที่ อย่างเช่น Centre George Pompidou ในปารีสหรือ Victoria & Albert Museum ในลอนดอนเป็นต้น

       เป็นที่น่าเสียดายว่าเราไม่มีโอกาสไปดูงานของ Paa Joe เลยระหว่างที่เดินทางอยู่ที่กานา

        ร้านผลิตโลงศพแฟนซีร้านนี้มีขนาดไม่ใหญ่มาก คนงานจำนวนหนึ่งมาร่วมเดินด้วยกันกับเราด้วยเพื่อช่วยตอบคำถาม และเราได้แวะไปแอบดูบ้านของพวกเขาที่ตั้งอยู่ในบริเวณเดียวกันเพื่อดูชีวิตความเป็นอยู่ของเขา

อาบน้ำให้น้องอยู่จ้า

        ที่บ้านหลังเล็ก ๆ เราพบหนูน้อยหน้าตาน่ารักอายุไม่กี่เดือนส่งยิ้มหวานมาให้จนเราต้องเข้าไปถ่ายรูปกันหลายช็อต เด็กอื่น ๆ ก็กำลังช่วยกันอาบน้ำให้น้องคนเล็ก คุณแม่กำลังปั้น Kenkey ด้วยแป้งข้าวโพดหมักกลิ่นตุ ๆ .....นั่นคือภาพชีวิตชาวกานาที่เราแอบสำรวจกันเล็ก ๆ น้อย ๆ

        ก่อนกลับออกมา คำถามที่คาใจผมคือโลงศพรูปกระเจี๊ยบนี่คนสั่งคิดอะไรอยู่ และเขาอยากไว้อาลัยผู้ตายยังไงนะ อาจเป็นไปได้ว่าเธอคือคนทำครัว หรือเป็นภรรยาที่ทำกับข้าวอร่อยมาก ๆ ก็เป็นได้

       

        ผมแอบคิดว่าถ้าถึง“วันนั้น”ของผมบ้าง วันที่ผมต้องเดินทางไกลอีกครั้งจากภพนี้ไปอีกภพหนึ่ง ผมจะอยากได้โลงที่ดีไซน์แบบไหน?เครื่องบิน? ลูกโลก? หนังสือเดินทาง? หรืออะไรดี.......

        หรือความจริงสิ่งที่ดีกว่าก็คือ“ความไม่มีตัวตน”เป็นแค่ชีวิตหนึ่งที่เกิดขึ้นมาและผ่านไปโดยไม่ต้องมีความหมายใด ๆ ไม่ต้องมีใครต้องจดจำอะไร.... เพียงผ่านมา แล้วก็ผ่านไปแบบ “เจ้าก็ไปตัวเปล่าเหมือนเจ้ามา”

        อืม..... ไม่เลว ไม่เลว

STORY BY โลจน์ นันทิวัชรินทร์
PHOTOS courtesy of (ขอบคุณภาพจาก)

ดวงฤทัย พุ่มชูศรี Facebook Ning’s Homemade

นนทวัฒน์ พุ่มชูศรี

ABOUT THE AUTHOR
โลจน์ นันทิวัชรินทร์

โลจน์ นันทิวัชรินทร์

หนุ่มเอเจนซี่โฆษณาผู้มีปรัชญาชีวิตว่า "ทำมาหาเที่ยว" เพราะเรื่องเที่ยวมาก่อนเรื่องกินเสมอ ชอบไปประเทศนอกแผนที่ที่ไม่มีใครอยากไปเลยต้องเต็มใจเป็น solo backpacker

ALL POSTS