สนทนาประสาศิลป์กับ “มุก เพลินจันทร์” เจ้าของผลงานสุดอลังการ Woven Symphony

ใครที่มีโอกาสได้ไปเยือนศูนย์ประชุมแห่งชาติสิริกิติ์โฉมใหม่น่าจะสะดุดตากับงานศิลป์สีสันสดใสขนาดใหญ่ยักษ์ที่ทำจากเศษวัสดุเหลือใช้และกลายเป็นจุดเด่นดึงสายตาของผู้มาเยือน ผลงานชิ้นเอกที่ว่านี้มีชื่อว่า Woven Symphony (โวเว่น ซิมโฟนี) เป็นการสร้างสรรค์ของ“มุก-เพลินจันทร์ วิญญรัตน์” เซเลบริตี้นักออกแบบสิ่งทอชื่อดัง เจ้าของแบรนด์และดีไซเนอร์แบรนด์ Mook V ที่สร้างจากแนวคิด "พอเพียง ยั่งยืน เพื่อโลก" (Sufficiency for Sustainability) สร้างสมดุลที่ดีเพื่อโลกที่ดีกว่า และเปิดตัวอย่างเป็นทางการภายในงาน Sustainability Expo 2022 (SX 2022) มหกรรมความยั่งยืนที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในอาเซียน

มุก-เพลินจันทร์ วิญญรัตน์ ศิลปินผู้อยู่เบื้องหลังผลงานสุดมหัศจรรย์เล่าว่า “การรังสรรค์ผลงานศิลป์ชิ้นนี้ได้รับโจทย์มา 3 คำ คือ สืบสาน รักษา และต่อยอด สำหรับศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์เป็นชื่อพระราชทานโดยพระมหากรุณาธิคุณในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ซึ่งพระองค์ท่าน ‘สืบสาน’ ศิลปะโขน จึงกลายเป็นไอเดียที่นำโขนมาทำให้เป็นศิลปะร่วมสมัยที่ผสานกับความยั่งยืน เราจึงดูเสื้อผ้าโขน การแสดงโขน และเลือกฉากวรรณคดีรามเกียรติ์ตอนนางสีดาถูกทศกัณฐ์จับตัวไปบนเกาะลงกา มาแสดงไว้บนฉากหลังสีเขียวเหมือนอยู่บนเกาะ พร้อมเนรมิตให้เป็นฉากรบพุ่งที่หนุมานพาพระรามมาช่วยนางสีดาหนีเพื่อการมีชีวิตใหม่ เปรียบเหมือนศูนย์ฯ สิริกิติ์ ในโฉมใหม่

เรื่องราวถัดมาร้อยเรียงจากผลงานเซ็นเตอร์พีซ ตัวแทนของ ‘รักษา’ ซึ่งเป็นงานแกะสลักเดิมที่อยู่คู่กับศูนย์ประชุมแห่งนี้มาตั้งแต่แรกเริ่ม ผลงานชิ้นนี้เลือกฉากหลังสีน้ำเงิน จัดเป็นฉากที่หนุมานขนหินมาถมทะเลเพื่อทำเป็นสะพานเพื่อพานางสีดาไปสู่ชีวิตใหม่ บนฉากสีน้ำเงินผ่านการถักทอจากสิ่งของเหลือใช้รวมถึงขยะที่มุกและครอบครัว ตลอดจนคนรอบข้างเก็บสะสมไว้มาตลอด ทั้งกระป๋อง ขวดน้ำพลาสติด ที่เรานำมาตัดเป็นเส้นแล้วถักทอ มีถุงน่องที่ใช้ครั้งเดียวแล้วขาดมาเป็นส่วนหนึ่งของผลงาน ซึ่งถ้าได้ดูใกล้ ๆ จะเห็นว่าแต่ละอย่างมาจากขยะทั้งสิ้น ผ้าทุกผืนมาจากผ้าเหลือใช้ที่รวบรวมมาจากโปรเจ็กต์ต่าง ๆ ก่อนหน้านี้”

“ทั้งสองชิ้นนี้เป็นผลงานชิ้นใหญ่ที่สุดที่เคยทำโดยเมื่อรวมกันมีขนาดเท่ากับสระน้ำมาตรฐานโอลิมปิก แต่ละชิ้นงานสูง 6 เมตรครึ่ง ยาว 25 เมตร เพื่อให้สอดรับกับชิ้นงานแกะสลักที่ทางศูนย์ฯ สิริกิติ์ เก็บรักษาไว้ โดยทั้งหมดใช้เวลาทำเพียง 58 วัน ซึ่งงานนี้เป็นงานที่ควรใช้เวลาทำจริงถึงปีครึ่ง แต่ด้วยความร่วมมือจากส่วนต่าง ๆ จึงสำเร็จอย่างที่เห็น มุกเลยตั้งชื่อผลงานว่า Woven Symphony เพราะรู้สึกว่าการจะบรรเลงบทเพลงหนึ่ง ต้องมีผู้เชี่ยวชาญด้านต่าง ๆ มีเครื่องดีด เครื่องสาย มารวมกันเป็นหนึ่งเพื่อสร้างผลงาน ซึ่งมุกรู้สึกว่าตัวเองนอกจากเป็นศิลปินแล้ว ยังเป็นเหมือนผู้กำกับไปด้วยเพราะต้องร้อยเรียงทุกส่วนเข้าไว้ด้วยกันอย่างลงตัวที่สุด ต้องขอบคุณทุกคนทุกภาคส่วนที่ร่วมกันทำให้ออกมาสมบูรณ์แบบ ขอบคุณความร่วมมือของอาจารย์และนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และ ease.studio ที่อยู่เบื้องหลังความสำเร็จอันงดงามในครั้งนี้ ” เพลินจันทร์กล่าวเสริม

อาจารย์ ดร.วุฒิไกร ศิริผล อาจารย์สาขาวิชาศิลปะการออกแบบพัสตราภรณ์ คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กล่าวว่า “เมื่อได้รับโจทย์มาเป็นภาพสเกตช์ความยากคือขนาดที่ใหญ่ และการที่ชิ้นงานถูกแบ่งเป็นจิ๊กซอว์ การเปิดกว้างให้อิสระในการออกแบบและลงรายละเอียดกลายเป็นความท้าทาย เมื่อต้องนำของที่มาจากหลายส่วนรวมกันแล้วต้องแมตช์กันอย่างกลมกลืนเพื่อภาพรวมสุดท้าย ครั้งนี้นักศึกษาสนุกที่ได้ตีโจทย์ จินตนาการผลงานของเราให้สอดคล้องกับผลงานชิ้นอื่น ผมเองรู้สึกยินดีมากที่ได้รับโอกาส นับเป็นความภูมิใจที่ได้มีส่วนในการฝากผลงานไว้บนผนังที่จะอยู่ไปอีกตราบนาน”

นายสุรัช เยาวเนตร ตัวแทนนักศึกษาสาขาการออกแบบ กล่าวว่า “รู้สึกสนุกกับโจทย์ครั้งนี้ครับ ได้ใช้ความรู้ที่เรียนมาประยุกต์ใส่ในชิ้นงาน ผลงานออกมาเป็นที่น่าพอใจ รู้สึกดีใจที่ได้ทำงานร่วมกับศิลปินชื่อดัง ทั้งยังได้รับความร่วมมือจากเพื่อนนักศึกษาจนทำให้งานสำเร็จได้ทันเวลา นับเป็นผลงานที่จะจดจำไปตลอดและภูมิใจมากที่สุด”

PHOTO BY Dae Warunee