'นิรันดร์' ช่วยได้ ระบบใหม่ที่ทำให้การดูแลผู้สูงอายุง่าย และครบเครื่องทุกบริการ

นับจากนี้ไป เราจะเห็นศูนย์ดูแลผู้สูงอายุผุดขึ้นเป็นดอกเห็ด ทั้งของภาครัฐ เอกชน และชุมชน เพื่อรองรับจำนวนผู้สูงอายุที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยคาดการณ์ว่า ประเทศไทยจะกลายเป็นสังคมผู้สูงอายุระดับสุดยอด (Super Aged Society) ภายในปี 2574 หรืออีก 6 ปีข้างหน้า ดังนั้น กรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) จึงได้ร่วมมือกับ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) พัฒนาแพลตฟอร์ม นิรันดร์ (Nirun) ให้เป็นผู้ช่วยสำคัญในการเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของศูนย์ดูแล และยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ

เมื่อเร็วๆ นี้ กรมกิจการผู้สูงอายุ และ สวทช. จัดกิจกรรมนำเสนอกรณีความสำเร็จของ โครงการบริบาลสิทธิผู้สูงอายุในประเทศไทย ณ ศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตและส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุ ต.นิคมกระเสียว อ.ด่านช้าง จ.สุพรรณบุรี โดยมีการนำแพลตฟอร์มนิรันดร์ มาใช้เป็นเครื่องมือในการทำงานของผู้บริบาล ทำให้การบริหารจัดการดูแลผู้สูงอายุมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น และครอบคลุมในทุกมิติ

 

ดร.ณัฐนันท์ ทัดพิทักษ์กุล ผู้อำนวยการขับเคลื่อนแผนงานระบบสนับสนุนการเข้าถึงสารสนเทศและการสื่อสารสำหรับคนพิการและผู้สูงอายุ สวทช. บอกว่า “Nirun for community” หรือเรียกว่า นิรันดร์ เป็นซอฟต์แวร์ที่ถูกออกแบบมาเพื่อใช้ในการดูแลผู้สูงอายุภายในหน่วยงาน รองรับการทำงานของพยาบาล นักสังคมสงเคราะห์ นักกายภาพบำบัด ตลอดจนพี่เลี้ยงดูแลผู้สูงอายุ

 

นิรันดร์ ช่วยอะไรได้บ้าง

ระบบนิรันดร์ มีฟีเจอร์ต่างๆ ที่ใช้งานง่าย และครอบคลุมการบริการ ทั้งการดูแลรายวัน (Day Care) เช่น ปฏิทินที่ช่วยให้เจ้าหน้าที่จัดการกิจกรรมรายวันของผู้สูงอายุ เก็บข้อมูลผู้เข้าร่วมและผลการประเมินในแต่ละวัน, การดูแลระยะยาว (Long-Term Care) เช่น การติดตามสุขภาพและพฤติกรรมอย่างต่อเนื่อง และวางแผนการดูแลเฉพาะบุคคล, การดูแลในชุมชน (Community Care) โดยเชื่อมโยงการดูแลจากศูนย์ฯ สู่ชุมชน ช่วยให้ผู้สูงอายุได้รับการดูแลแม้อยู่ในบ้าน บันทึกและติดตามข้อมูลผู้สูงอายุในชุมชน ไม่ว่าจะเป็นข้อมูลสุขภาพ กิจกรรม และผลการประเมิน

ระบบนิรันดร์มีเครื่องมือประเมินสุขภาพและจิตใจที่หลากหลาย เช่น การประเมินกิจวัตรประจำวัน (ADL) การประเมินภาวะสมองเสื่อม และภาวะซึมเศร้า ช่วยให้การติดตามการเปลี่ยนแปลงของผู้สูงอายุเป็นเรื่องง่ายและแม่นยำ มีแดชบอร์ดที่เข้าใจง่าย ซึ่งผู้ให้บริการสามารถเห็นสรุปภาพรวมของศูนย์ดูแลในรูปแบบกราฟฟิก ไม่ว่าจะเป็นสัดส่วนผู้สูงอายุตามอายุ กลุ่มการประเมิน หรือข้อมูลสุขภาพ ช่วยให้ผู้บริหารและเจ้าหน้าที่สามารถวางแผนการจัดการได้อย่างชัดเจนและมีประสิทธิภาพ

นอกจากนี้ ยังมีฟีเจอร์ช่วยในการวางแผนดูแล (Care Planning) ทำให้กำหนดเป้าหมายและวางแผนการดูแลผู้สูงอายุได้อย่างตรงจุด โดยระบบช่วยในการกำหนดกิจกรรมต่างๆ เพื่อสนับสนุนสุขภาพทั้งด้านร่างกาย จิตใจ และสังคม พร้อมบันทึกความคืบหน้าและผลลัพธ์ในทุกขั้นตอน

 

 

ธาวินทร์ ลีลาคุณารักษ์ ผู้บริบาลคุ้มครองสิทธิผู้สูงอายุ บอกว่า นอกจากบันทึกรายงานผลการปฏิบัติงานประจำวันได้สะดวก รวดเร็วแล้ว ยังค้นหาข้อมูลผู้สูงอายุ และพิกัดพื้นที่ของผู้สูงอายุได้ง่ายๆ และเร็วผ่านโทรศัพท์มือถือ ทำให้ลงพื้นที่บ้านผู้สูงอายุได้อย่างแม่นยำ ไม่ต้องเสียเวลาตระเวนหา ช่วยติดตามผลการดูแลผู้สูงอายุเฉพาะรายในพื้นที่ได้แบบ Real Time และที่สำคัญ นำข้อมูลการดูแลในมิติต่างๆ มาใช้วิเคราะห์กิจกรรมการดูแลผู้สูงอายุที่เหมาะสม และสอดคล้องต่อสภาพปัญหาและความต้องการของผู้สูงอายุได้

ด้าน หลงมา ทีปะลา ผู้สูงอายุวัย 85 ปี ใน ต.นิคมกระเสียว อ.ด้านช้าง จ.สุพรรณบุรี บอกว่ารู้สึกอุ่นใจที่มีผู้บริบาลคุ้มครองสิทธิผู้สูงอายุเข้ามาดูแลเหมือนเป็นญาติคนหนึ่ง เพราะปัจจุบันอาศัยอยู่ตามลำพัง เนื่องจากลูกหลากต้องไปทำงานที่อื่น 

นอกจากระบบนิรันดร์ แล้ว สวทช ยังให้ บริษัท BLIX POP พัฒนานวัตกรรมเกมขนมมงคล เพื่อช่วยป้องกันภาวะสมองเสื่อมที่นับวันจะเป็นปัญหาสุขภาพของผู้สูงอายุมากขึ้น โดยจะช่วยฝึกความทรงจำ เสริมพัฒนาการทางด้านแก่นสมองและกล้ามเนื้อมือ

แผนรับมือสังคมผู้สูงอายุ

 

การสร้างพลังผู้สูงอายุ เป็นหนึ่งในนโยบาย 5x5 ฝ่าวิกฤตประชากร ของกระทรวง พม. เพื่อให้ผู้สูงอายุมีคุณภาพชีวิตที่ดีและเป็นพลังทางสังคม โดยการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและสร้างกลไกการดูแลผู้สูงอายุในชุมชน ผ่าน “โครงการบริบาลและคุ้มครองสิทธิผู้สูงอายุในชุมชน” ด้วยการจัดระบบบริบาลและพัฒนาการคุ้มครองสิทธิผู้สูงอายุ โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน สร้างผู้บริบาลคุ้มครองสิทธิผู้สูงอายุ

ศาสตราจารย์ ดร.กนก วงษ์ตระหง่าน รองประธานคณะที่ปรึกษาติดตามและเร่งรัดการขับเคลื่อนนโยบายรัฐมนตรี กระทรวง พม. กล่าวว่า ได้เริ่มดำเนินโครงการบริบาลและคุ้มครองสิทธิผู้สูงอายุในชุมชน ตั้งแต่ปี 2567 โดยนำร่องใน 19 พื้นที่ 12 จังหวัด และจะขยายโครงการให้ครอบคลุม 76 จังหวัดทั่วประเทศ 156 พื้นที่ ในปีนี้ โดยมีผู้บริบาลรวมทั้งสิ้น 342 คน และมีผู้สูงอายุที่ได้รับการดูแลคุ้มครองทางสังคมรวมจำนวนมากกว่า 342,000 คน ส่วนปี 2569 มีแผนขยายโครงการให้ครอบคลุมทุกอำเภอทั่วประเทศ 256 พื้นที่ และสร้างผู้บริบาลเพิ่มขึ้นอีก 536 คน

ในปี 2567 ประเทศไทยได้เข้าสู่การเป็นสังคมผู้สูงอายุอย่างสมบูรณ์ คิดเป็นร้อยละ 20.94 ของประชากรทั้งหมด ซึ่งสวนทางกับอัตราการเกิดใหม่ของประชากรวัยเด็กและวัยแรงงานที่มีจำนวนลดลง และในปี 2574 คาดการณ์ว่า ประเทศไทยจะกลายเป็นสังคมผู้สูงอายุระดับสุดยอด (Super Aged Society) ซึ่งหมายถึง สังคมที่มีประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไปมากกว่าร้อยละ 28 ของประชากรทั้งหมด (หรือประชากรอายุ 65 ปีขึ้นไป มากกว่าร้อยละ 20)