สวัสดีปีใหม่ เคล็ดลับไม่เฉาหลังกลับจากหยุดยาว

อีกไม่กี่วัน หลังเที่ยวกันเต็มที่ ฉลองปีใหม่กันเต็มคราบแล้ว เรามักได้ยินหลายคนบ่นว่า “หา ต้องกลับไปทำงานแล้วเหรอ” “ทำไมวันหยุดผ่านไปเร็วจัง” บางคนออกอาการเฉาหลังชีวิตกลับเข้าสู่โหมด ถึก อึด ทนอีกครั้ง อาการแบบนี้ปกติหรือไม่ HappeningBKK จะพาไปรู้จักกับภาวะ Post Vacation Blues

ภาวะซึมเฉาหลังวันหยุดยาว หรือหลังจากไปเที่ยว มีความสุขกันเต็มที่แล้ว หรือภาวะ Post Vacation Blues เป็นเรื่องที่เกิดได้กับทุกคน ส่วนใหญ่แล้ว หลังจากเพิ่งกลับจากเที่ยวมาหมาดๆ เราจะยังคงมีความสุขอยู่เมื่อนึกถึงสถานที่สวยงาม อาหารอร่อย ความสนุกจากการพบปะเพื่อนฝูง กิจกรรมแปลกใหม่ที่ทำในช่วงวันหยุด สักพักความสุขจะดรอปลงอย่างมาก งานการที่เคยทำคล่องๆ กลับฝืด ไม่ไหลลื่น เกิดอาการไม่อยากตื่น ไม่อยากแต่งตัวไปทำงานเสียอย่างนั้น โดยเฉพาะถ้าใครบังเอิญมีสิ่งแวดล้อมที่ท็อกซิก (Toxic) ในที่ทำงาน

ผศ นพ ภุชงค์ เหล่ารุจิสวัสดิ์ ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อธิบายว่า อาการเหล่านี้ไม่ถือว่าเป็นโรค หรืออาการป่วย และไม่ใช่โรคซึมเศร้า แต่เป็นภาวะหนึ่ง ยังไม่ถือว่าผิดปกติ แต่เป็นภาวะที่เกิดขึ้นในช่วงที่เรากำลังปรับตัว

สาเหตุหนึ่งคือ การใช้ชีวิตที่มีกรอบ มีข้อจำกัดมากมาย เช่น มนุษย์เงินเดือนที่มีวันลาและงบประมาณจำกัด จะได้เที่ยวได้หยุดทั้งทีวางแผนกันมาล่วงหน้ามากมาย เมื่อมีโอกาสได้เที่ยว ได้พักผ่อน จึงเที่ยวและสนุกกันสุดเหวี่ยง ช่วงนี้จึงเป็นช่วงที่มีความสุขมาก

แต่เมื่อหมดช่วงโปรโมชั่นแห่งความสุข กลับมาอยู่ในวงจรชีวิตเดิม ก็หมดกัน ความสุขเหลือน้อย ความกังวลความเครียดกลับเพิ่มขึ้น ไหนจะงาน ไหนจะสยองกับยอดวงเงินบัตรเครดิตที่รูดไปและต้องทำงานใช้กรรมผ่อนบัตรต่อไปอีกหลายเดือน ทั้งหมดนี้ทำให้ภาวะ Post Vacation Blues กำเริบได้ สังเกตได้จากอาการต่างๆ เช่น หงุดหงิดง่าย นอนไม่หลับ กังวลไปสารพัด มีปัญหากับคนรอบข้าง ความสัมพันธ์แย่ลง

วิธีแก้ ไม่ใช่การรีบเร่งหาโปรแกรมทัวร์ไฟไหม้ หรือวางแผนหาความสุขรอบใหม่ แต่ต้องเริ่มจากการยอมรับว่านี่คือธรรมชาติ มีวันที่สุขมากก็ต้องมีวันที่สุขน้อย ขึ้นๆ ลงๆ  เรื่องเที่ยวเป็นช่วงเวลาพิเศษที่มีไม่มากนักเท่านั้น แต่ช่วงที่ต้องทำงาน ใช้ชีวิตประจำวัน ทำหน้าที่ของตนนเองต่างหาก ที่เป็นเรื่องธรรมดา

เมื่อยอมรับได้แล้ว ค่อยๆ หาความสุขเล็กๆ น้อยๆ ในการใช้ชีวิตประจำวัน หางานอดิเรกที่ช่วยให้ผ่อนคลาย เช่น ฟังเพลง เล่นดนตรี ดูหนัง ปลูกต้นไม้ ทำงานศิลปะ การฝีมือ เหล่าทาสทั้งหลายอาจหากิจกรรมทำร่วมกับเจ้านายสี่ขาตามอัธยาศัย ออกกำลังกาย เป็นต้น ความสุขเหล่านี้อาจเป็นความสุขเล็กๆ ไม่ได้ยิ่งใหญ่เท่ากับทัวร์ยุโรป 10 วันเหมือนตอนหยุดปีใหม่ แต่เป็นความสุขที่หาได้ในทุกวัน

แต่สำหรับใครที่อาการหนัก มีความเครียดมากขึ้นจนส่งผลกระทบมากต่อร่างกาย เช่น เพลียตลอดเวลา นอนไม่หลับ เบื่ออาหาร ของที่เคยชอบก็ไม่ชอบ คิดวนไปวนมา หมกมุ่นกับความคิดบางเรื่อง คิดลบ เริ่มมีความคิดว่าไม่อยากอยู่แล้ว เมื่อเริ่มมีอาการเหล่านี้ควรนัดจิตแพทย์เพื่อปรึกษาหาทางบรรเทาอาการ หรือรับการรักษาในกรณีที่อาการรุนแรงมาก

กลับมาจากเที่ยวแล้ว อาจจะเผื่อเวลาเตรียมใจก่อนกลับไปทำงานสัก 2-3 วัน นอกจากซักผ้า ถูบ้านแล้ว ก็เตรียมตัวให้พร้อมรับมือชีวิตปกติที่กำลังจะมา และที่สำคัญคือ อย่าคาดหวังสูงเกินไป ยิ่งคาดหวังสูงมาก ความผิดหวังจะมากตามไปด้วย ดังนั้น แนะนำให้ใช้ชีวิตไปตามปกติ ยอมรับในความสุขและทุกข์ที่เกิดขึ้นเป็นธรรมดาของชีวิต ที่สำคัญ คือต้องดูแลสุขภาพกายและใจให้แข็งแรงไปพร้อมกัน

...ขอให้สุขสันต์ (หลัง) วันปีใหม่กันนะทุกคน

อ้างอิง: จาก https://www.medumore.org/